Trong bối cảnh Năm Thánh 2025 sắp tới, Vatican đã tổ chức hội thảo “Không có tình yêu nào lớn hơn: Tử đạo và Hiến dâng Mạng sống” từ 11-14/11/2024, tập trung vào những người Công giáo thế kỷ 21 dám chết vì đức tin và công lý.
Bối cảnh: Ủy ban Tử đạo Mới của Đức Giáo hoàng Phanxicô
Năm 2023, Đức Thánh Cha thành lập Ủy ban Tử đạo Mới - Chứng nhân Đức tin (Commission of New Martyrs) trực thuộc Bộ Phong Thánh (Dicastery for the Causes of Saints), nhằm ghi lại các vụ tử đạo từ năm 2001 đến nay. Như người tiền nhiệm Gioan Phaolô II từng làm cho Năm Thánh 2000, ủy ban này cũng ghi nhận cả chứng nhân từ các giáo hội Kitô khác.
Châu Âu: Đối kháng với Chủ nghĩa Cực đoan
Linh mục Jan Mirkut (Đại học Giáo hoàng Gregoriana) nhắc đến các Kitô hữu chống lại Đức Quốc Xã, Phát xít Ý, và Cộng sản Liên Xô. Tiêu biểu:
- Thánh Maximilian Kolbe (1894-1941): Linh mục Ba Lan hy sinh chết đói thay tù nhân ở Auschwitz.
- Thượng phụ Tikhon Moscow (1856-1925): Lãnh đạo Chính Thống giáo Nga bị bức hại vì phản đối chế độ Xô Viết.
“Họ cho thấy sức mạnh của đức tin dù trong đau thương”, Cha Mirkut nhận định.
Châu Phi: Đứng lên trước Xung đột Sắc tộc
Tại Rwanda, hai Đầy tớ Chúa (Servants of God) Cyprien (1935-1994) và Daphrose Rugamba (1944-1994) bị sát hại trong nạn diệt chủng 1994 vì kêu gọi hòa giải. Ở CHDC Congo, Đức Tổng Giám mục Christophe Munzihirwa (1926-1996) bị ám sát khi lên án bạo lực thời Nội chiến, được mệnh danh “Oscar Romero của Congo”.
Cha Aimable Musoni (Dòng Salêdiên) nhấn mạnh: “Các ngài hi sinh vì bảo vệ nhân quyền và công lý.”
Mỹ Latinh: Thách thức Băng đảng & Bất công
Giáo sư Gianni La Bella (Đại học Modena) điểm qua các vụ:
- Cha Marcelo Pérez (1973-2024): Linh mục Mexico bị giết tháng 10/2024 vì chống tội phạm có tổ chức.
- Đức Tổng Giám mục Isaías Duarte Cancino (1939-2002): Người Colombia bị bắn chết do phản đối ma túy và tham nhũng.
Đáng chú ý, nhiều linh mục, nữ tu qua đời vì COVID-19 khi từ chối bỏ rơi bệnh nhân nghèo cũng được xem là hiến dâng mạng sống.
Châu Á: Sống đạo thầm lặng giữa hận thù
Phóng viên Paolo Affatato (Hãng tin Fides) mô tả Công giáo ở nhiều nước châu Á như “tôn giáo ngoại lai”, khiến tín hữu gặp nguy hiểm chỉ vì sống đạo:
- Akash Bashir (1994-2015): Thanh niên 20 tuổi Pakistan chặn khủng bố xông vào nhà thờ năm 2015.
- “Giáo hội Thầm lặng” ở Triều Tiên: Cộng đoàn Kitô hữu ngầm giữ đức tin dưới chế độ vô thần.
“Họ sống đạo với lòng chân thành sâu sắc, dù không thể công khai”, Affatato chia sẻ.
Di sản của Máu: Hy vọng từ Đau thương
Như Đức Giáo hoàng Phanxicô viết trong thư năm 2023: “Các thánh tử đạo là chứng nhân của niềm hy vọng – rằng điều thiện luôn mạnh hơn ác, vì Chúa Kitô đã chiến thắng tội lỗi.” Hội thảo này không chỉ tôn vinh họ, mà còn nhắc nhở thế giới về giá trị của tự do tôn giáo – quyền cơ bản đang bị đe dọa khắp nơi.
Giải thích thuật ngữ:
- Bộ Phong Thánh (Dicastery for the Causes of Saints): Cơ quan Vatican chuyên nghiên cứu để phong thánh.
- Năm Thánh (Jubilee): Sự kiện tôn giáo 25 năm/lần của Công giáo, thường có ân xá đặc biệt.
- Đầy tớ Chúa (Servants of God): Danh hiệu đầu tiên trong quy trình phong thánh.
Công nghệ hỗ trợ: Bài viết sử dụng công cụ chuyển ngữ tự động tích hợp AI, kiểm tra trùng lặp và tối ưu SEO (Tử đạo, Vatican, Đức Giáo hoàng Phanxicô). Giải pháp này đảm bảo tốc độ, độ chính xác và khả năng điều chỉnh văn phong đa văn hóa.